Fransızcadan dilimize geçmiş olan ” Kültür ” kelimesi Türk Dil Kurumuna (TDK) göre: Tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların bütünü, hars, ekin anlamına gelmektedir (TDK 2020).
Kültür, insan topluluklarına kimliklerini kazandıran ve onları birbirlerinden ayırt eden özelliklerin tamamına verilen addır. Ayrıca bütün bir toplumun yaşam biçimini oluşturan yani hal ve hareket kodlarından giyim kuşama kadar, dil – davranış biçimleri – inanç sistemlerini içeren (Mutlu 2016) yapı olarak ta genellenebilir. Ayrıca Kültür genel olarak şu özelliklere sahiptir:
- Görelidir. Her toplumun kendine özgü kültürü vardır.
- Tarihseldir. Geçmişten günümüze süregelmektedir.
- İnsan eseridir. İnsanlar hem kültürü oluştururlar hem de kültürden etkilenirler.
- Durağan değildir. Zaman içinde değişime uğrar, değişime uğrayabilir.
Anlaşılacağı üzere Kültür’ün tek bir tanımı mevcut değildir. Aslında bu kavram kendi altında birçok kavramla desteklendiği zaman (özellikle iletişim öğrencileri için) daha tatminkâr bilgi birikimi ortaya çıkacaktır.
Bir Kültürle İlgili Temel Kavramlar:
- Üst Kültür: bir toplumda geçerli olan genel özellikleridir. Toplumun her kesimi tarafında bilinir ve benimsenir.
- Alt Kültür: üst kültürel oluşum içerisinde dil, din, adet, görenek ve etnik bakımından kendine has özelliklere sahip toplulukların meydana getirdiği kültürdür.
- Kültürleme: toplumun, kendi kültürlerine ait özelliklerini yeni kuşaklara sosyalleşmeyle iletmesidir.
- Kültürleşme: farklı kültürlerin karşılıklı etkileşime geçmesiyle meydana gelen kültürel alış-verişdir.
- Kültürel Yayılma: bir kültürde ortaya çıkan maddi veya manevi bir kültürel ögenin, medya gibi çeşitli araçlarla dünyadaki başka kültürlere yayılmasıdır.
- Kültürel Gecikme: bir toplumda maddi kültür ögelerinin değişim hızına, manevi kültür ögelerinin yetişememesi sonucu ortaya çıkan durumudur.
- Kültürel Şok: kendi kültür ortamından uzaklaşıp bir başka kültür ortamına giren kişilerin tecrübe ettikleri uyumsuzluk durumudur.
- Kültür Emperyalizmi: emperyalizm, bir ülkenin başka bir ülkenin kaynaklarını sömürmesi anlamına gelmektedir. Yani, gelişmiş ülkelerin az gelişmiş diğer kültürleri özellikle kitle iletişim araçlarıyla etkilemesi ve neticede o topluma kendi kültürel özellikleri aşılamasıdır. Sömürgeciliği kolaylaştıran araçlardan biri olarak ta görülebilir.
- Kültürel Asimilasyon: bir kültürün, kendi içindeki azınlık kültürü eritmesi ve kendine devşirmesidir.
- Kültürel Yozlaşma: yabancı kültürlerin olumsuz etkisi altında bir toplumun kendi öz değerlerine yeterince sahip çıkmaması neticesinde meydana gelen deformasyon, yani kültürel bozulmadır.
Kaynakça
Mutlu, Erol. İletişim Sözlüğü. Ankara: Ütopya yayınları, 2016.
TDK. Türk Dil Kurumu. 2020. https://sozluk.gov.tr/ (erişildi: 9 13, 2020).
Tüm video derslerimiz için youtube kanalımız | video dersler sayfamız